Ekşi maya ekmek hamurunda lezzet vermesi ve raf ömrünü uzatması adına kullanılan bir maya türüdür. Ekşi maya adı altında üretim yapıp bu ürünü satan kişiler olmadığından dolayı ekşi mayaların ev ortamında yapılması gerekmektedir. Birçok yöntemi denemiş olmasına rağmen bir türlü ekşi maya yapamayan kişilere evde ekşi maya nasıl yapılır konusunda bilgiler vereceğiz. Ekşi maya yaptıktan sonra özellikle sağlıklı bir şekilde beslenmek adına bu ekşi mayayı tam buğday ekmeklerinde kullanabilirsiniz. Türk ekmeği denildiği zaman akla gelen ekşi mayanın yapılışı hakkında gelin hep birlikte bilgi alalım.
Ekşi maya yaparken en çok dikkat etmeniz gereken şeyler arasında mayayı metal kaşık ile karıştırmamak yer almaktadır. Yani ekşi maya yapılırken kesinlikle tahta kaşıkların kullanılması gerekmektedir. Her ne kadar ne olabilir ki düşüncesi akla gelse de metal kaşık kullanılan ekşi mayaların istenilen kıvamı yakalamadığı, tahta kaşıkla yapılan ekşi mayaların istenilen kıvamı daha rahat bir şekilde yakaladığı söylenebilir. Zaten bunu uygulama yaptığınızdan sonra daha iyi bir şekilde anlayacaksınız. Ekşi maya yapmaya başlamadan önce yaklaşık olarak bir litre hacmine sahip olan ve ağzı kapanabilen cam bir kap temin edin. Ayrıca maya hamurunu yapacağınız kabın aşırı derecede temiz olmasına özen gösterin. Bunlara dikkat ettikten sonra sadece vermiş olduğumuz adımları dikkatli bir şekilde uygulayarak başarılı bir şekilde ekşi maya yapabilirsiniz.
Ekşi maya yapmaya başlarken bir çay bardağı tam buğday ununu kabın içerisine ekleyin ve üzerine yarım çay bardağı su dökün. Şehir şebeke suları aşırı derecede klorlu olduğundan dolayı şehir şebeke sularını kullanmak yerine hazır suları tercih edin. Su ilavesi yapıldıktan sonra tahta kaşık aracılığıyla karıştırın. İyi bir şekilde karıştırma yaptıktan sonra hamurun yer aldığı kavanozun ağzını iyi bir şekilde kapatın ve oda sıcaklığında ışık almayan bir yerde bekletin. Tabi ki istenilen karanlığı sağlamak adına üstünün örtülmesi gerekmektedir. Ekşi mayanın elde edilmesinde saat faktörü vardır. Yani bugün saat birde ekşi maya hamurunu yapmaya başladıysanız yarın saat bire geldiği zaman mayayı besleme işlemlerini yapmanız gerekmektedir. Bu saydıklarımız birinci günde yapmanız gereken işlemlerdir. Şimdi sizlere ikinci günde yapmanız gerekenler hakkında bilgi vereceğiz.
İkinci günde yine aynı saatte mayanın yer aldığı kabın ağzını açın ve dikkatli bir şekilde koklayın. Kokladığınız zaman burnunuza büyük ihtimalle ekşi bir koku gelecektir. Bu durum mayalama işleminin başarılı bir şekilde başladığını göstermektedir. Bazı kişiler bu ekşi kokunun bozulma belirtisi olduğunu düşünebilir ancak ekşi maya hamurunda böyle bir durum söz konusu değildir. Ekşi kokunun gelmesi mayanın oluşması için gerekli olan bakterilerin aktif bir şekilde çalıştığını göstermektedir. Yani doğru yolda olduğunuzu söyleyebiliriz. Kokladığınız zaman burnunuza ekşi koku geldiyse mayanın içerisine bir çay bardağı tam buğday unu ve yarım çay bardağı suyu ilave edin. Bir önceki gün de olduğu gibi tahta kaşık aracılığıyla iyi bir şekilde karıştırın. Daha sonra kapağı sıkı bir şekilde kapatıp oda sıcaklığında karanlık bir ortamda mayanızı beklemeye alın.
Üçüncü güne gelindiğinde aynı saatte kapağı açtığınızda büyük ihtimalle mayanın üzerinde hafif şekilde su kabartıları meydana gelecektir. Bu durum mayalama işleminin gerçekten başarılı bir şekilde devam ettiğini göstermektedir. Bir önceki gün de olduğu gibi kapak açıldıktan sonra bir çay bardağı tam buğday unu ve yarım çay bardağı suyu mayaya ilave edip tahta kaşık ile karıştırın ve sonrasında bir gün daha beklemek üzere karanlık bir ortamda bekletin. Dördüncü gün aynı şekilde kapağı açıp mayayı koklayın. Aradan dört gün geçtiğinden dolayı ilk güne oranla daha ağır bir şekilde ekşi koku burnunuza gelecektir. Bu durum sizleri korkutmasın. İlgili mayanın bu kadar ekşi kokması gayet normal bir şeydir. Mayanın yer aldığı kabın kapağını açtığınızda eğer mayanın üzerinde pembe bir renk varsa bu mayanın bozulduğunu gösterir. Daha fazla uğraşmamak için bu mayayı bir kenara atın ve tekrardan maya yapma işlemine başlayın çünkü bozuk olan ürünler gıda zehirlenmesi yaşamanıza neden olabilir ancak mayanın kapağını açtığınız zaman üzerinde pembe bir renk yoksa bu durum herhangi bir bozulmanın olmadığını göstermektedir. Bu yüzden ilgili maya kullanılmaya devam edilebilir. Maya üzerinde sadece küçük bölgelerde pembeleşmeler meydana geldiyse bu durum buralarda bakterilerin öldüğünü göstermektedir. Tahta kaşık aracılığıyla bunları alıp atacak olursanız mayayı yapmaya devam edebilirsiniz ancak pembeleşme oranı aşırı derecede fazla ise bu mayayı yapmak yerine sıfırdan tekrardan maya yapılmasını tavsiye ediyoruz.
Beşinci gün mayanın yer aldığı kabın kapağını açtığınızda önceki günlerde olduğu gibi kabarcıklar meydana gelmiş olacaktır. Bu durum aynı şekilde bakterilerin verimli bir şekilde çalıştığını göstermektedir. Beşinci günde de bir çay bardağı un ve yarım çay bardağı su ekledikten sonra iyice karıştırılır ve karanlık bir ortamda bekletilmeye devam edilir. Altıncı güne gelindiği zaman artık maya kullanıma hazırdır. Yani yapmış olduğunuz bu mayayı tam buğday ekmeklerinde kullanmaya başlayabilirsiniz. Yapılan bu ekşi maya bir defa kullanılacaksa ya da bir hafta içerisinde tüketilecekse sürekli olarak beklemeye gerek yoktur ancak bu yapmış olduğunuz ekşi mayayı uzun zaman boyunca kullanmak istiyorsanız bakterilerin ölmemesi adına haftada en az bir defa bakterileri beslemeniz gerekmektedir. Bu tip durumlarda kavanozun kapağını haftada bir açarak içerisine bir bardak un ve yarım çay bardağı su ilave ederek karıştırın. Bu sayede ekşi mayanın uzun zaman boyunca bozulmadan kalmasını sağlayabilirsiniz. Sadece besleme yaparak yapmış olduğu ekşi mayayı beş sene boyunca dahi kullananlar vardır. Her ne kadar şaşırtıcı bir durum olarak görülse de bu tip şeylerin kullanılmasında sağlık açısından olumsuz bir durum söz konusu değildir. Bakterilerin beslenmesini doğru bir şekilde yaptığınız müddetçe sizin de yapmış olduğunuz ekşi maya uzun yıllar boyunca bozulmadan kalacaktır.
