Dünya genelinde nüfusun her geçen gün arttığı dile getirilmektedir ve meydana gelen nüfus artışının birçok nedeni vardır. Nüfus artışını etkileyen faktörler üzerende analizler yapılara dünya nüfusunun dengelenmesi adına çalışmalar yapılsa da bu duruma her ülkede gerekli özen gösterilmediğinden dolayı nüfus artışı hızlı bir ivme ile artmaya devam etmektedir.
Nüfus artışını etkileyen faktörler şehir planlama uzmanları tarafından yapılan araştırmalar sonucunda belirlenmiş ve her biri ayrı başlıklar altında incelemeye alınmıştır. Sizlere bu makalemizde nüfus artışını etkileyen faktörler hakkında maddeler halinde bilgi vermeye çalışacağız. Zaman içerisinde dünya dengesinde değişimler meydana geldiğinde daha birçok faktörün gün yüzüne çıkacağı bilinmektedir.
Nüfus Artışını Etkileyen Faktörler
Eğitim Olanakları: Nüfus artışını en çok etkileyen faktör eğitimdir. Eğitim düzeyi düşük olan ülkeler incelediğinden doğum oranlarının ciddi oranda yüksek olduğu gözlemlenmektedir. Eğitim olanaklarının iyi olduğu ülkelerde ise insanlar eğitim almak ve güzel bir kariyere sahip olmak adına evlenmiyor ya da az çocuk yapıyor. Bu durumda nüfus artışının düşmesine neden oluyor. Gelişmiş ülkelerde nüfus artışının düşük olmasından dolayı genç iş gücü sıkıntısı da çekildiği bilinmektedir.
Doğurganlık ve Ölüm Oranları: Doğurganlık yeni insanların nüfusa dahil olmasını sağladığından nüfus artışı bundan ciddi manada etkilenmektedir. Doğumların az, ölümlerin çok olduğu ülkelerde nüfusun hızlı bir şekilde azaldığı biliniyor. İnsanların eğitim düzeyinin artması ve kadınların aktif iş yaşamına dahil olması doğurganlık oranını düşürmüştür. Ölümler hızlı bir şekilde devam ederken doğurganlık azaldığından gelişmiş ülkelerin nüfusları her geçen gün azalmaya devam etmektedir.
Göç Hareketleri: Özellikle ekonomik nedenlerden dolayı insanlar göç etmektedir. Sizlere göçlerin nedenleri ve sonuçları başlıklı makalemizde bu konu hakkında bilgi vermiştir. Göç alan coğrafyalarda ciddi nüfus artışlarının olduğu, göç veren coğrafyalarda ise ciddi nüfus düşüşlerinin yaşandığı biliniyor. Yaşanan bu göçler şehirlerdeki sistemin çökmesine neden olduğundan belediyecilik faaliyetlerinin yetersiz kalmasına neden olmaktadır. Nüfus artışı ülkeler için önemlidir ancak bu artışın tüm şehirler bazında aynı olması bir hayli büyük önem arz etmektedir.
Ekonomik Nedenler: Şehirlerdeki ekonomik faaliyetlerin yetersiz olmasından dolayı insanlar büyük kitleler halinde kırsal kesimden şehirlere göç etmektedir. Yaşanan bu göçlerin büyük bölümü mevsimsel göçler olsa da bir kısmının kalıcı göçler olduğu da biliniyor. Şehirlere olan yatırımların eşit oranda olmamasından dolayı özellikle bölgesel bazda ciddi nüfus farklıların olacağı aşikardır. Yaklaşık olarak 15 yıl içerisinde yatırımlardaki bu dengesizliğin devam etmesi durumunda kırsal kesimdeki nüfusun yok denilecek kadar az bir hal alacağı, şehirlerdeki nüfus artış hızının ise %500 kadar artacağı beklenmektedir.
Yaşam Standartları: Eğitim, iş olanakları ve sağlık gibi yaşam standartları insanların göç etmesine ve şehir nüfusunun artmasına neden olan en büyük etkenlerdir. Özellikle insanların eğitim almak adına doğup büyüdükleri yerleri tamamen geride bırakarak şehirlere göç edip buralara yerleştikleri biliniyor. Ülkemizde eğitimin eşit şekilde olması adına neredeyse her işle birden fazla üniversite açılmış durumdadır ancak eğitim kalitesinin farklılık göstermesi göçlerin yaşanması ve nüfusta dengesizlik meydana gelmesine neden olmaktadır. Sağlık imkanları da göçlerin yanşamasına neden olmaktadır. Özellikle bulaşıcı hastalıkların olduğu yerlerde ikamet eden kişiler şehirlerarası ya da ülkeler arası göçler yapmaktadır. Bu durumda şehirlerin ve ülkelerin nüfusunun artmasına neden oluyor. Kısa zaman önce ortaya çıkan ebola hastalığı nedeni ile yaşanan göçlerden eminiz hepiniz haberdarsınızdır.
Savaşlar: Uzun zamandan beri dünya genelinde barış hakim olsa da özellikle yaklaşık 10 yıldan bu yana doğu ülkelerinde ciddi savaşlar yaşanmaya devam ediyor. Savaşlarda zulüm gören kişiler ise canlarını kurtarmak adına komşu devletlere sığınmaya devam etmektedir. Özellikle savaş mağdurlarının komşu devletlere sığınıp buralarda yerleşik hale gelmeleri ülke nüfuslarının artmasına neden olmaktadır. Yakın zaman içerisinde IŞİD zulmünden kaçıp ülkemize yerleşen Suriye asıllı vatandaşların Türk vatandaşlığı alması ülkemizin yaklaşık olarak nüfusunun 1 milyon civarında artmasına neden olmuştur. Artan nüfusa paralel olarak yeni iş imkanları oluşturulmadığından da ciddi işsizlik oranlarının yaşanması bekleniyor. Ülkelerin en çok korktuğu nüfus artışları arasında sığınmacılardan kaynaklanan nüfus artışları yer almaktadır.
Nüfus artışının en önemli nedeni aile planlamalarının düzgün bir şekilde yapılmamasıdır. İnsanların eğitimsiz olması korunma yöntemlerinin rafa kalkmasına ve ciddi nüfus artışlarının yaşanmasına neden oluyor. Aile planlaması yapılmasına karşın bu planlamaya insanların uymaması da söz konusudur. Bazı ülkelerin çok sayıda çocuk yapan ailelere ceza vermesi nüfus artışının bir nebzede olsa düşmesini sağlamıştır. Durum böyle giderse ülkemizde de çocuk sayısına sınırlama getirilmesi beklenmektedir.
Nüfus artışını etkileyen faktörler bu şekildedir. Bu konuyu daha iyi kavramak adına nüfus ve yerleşme dağılışını etkileyen faktörler konulu makalemize de göz atmanızı, öğrendiklerinizi çevrenizdeki kişilere anlatmanızı temenni ederiz.
