Türkler, İslamiyet diniyle ilk olarak Emeviler ile yapmış oldukları mücadeleler sırasında tanışmıştır. İslam dini her ne kadar ırkçılığı reddediyor olsa da Emeviler özellikle ırkçı davranışlar sergilemiş ve insanları İslam dininden soğutmuştur. Emeviler ile İslamiyet ile tanışan Türkler bu nedenden dolayı İslamiyet’e uzaklaşmışlar ve İslam dinine geçişleri ciddi anlamda yavaşlamıştır.
Türklerin İslamiyeti kabul etme nedenleri arasında yer alan en önemli husus İslamiyet’in dönemin inancı olan gök tanrı inancı ile benzerlik gösteriyor olmasıdır. Türklerin İslamiyet ile ilk sıcak temasları Talas savaşı sırasında Abbasiler ile birlikte Çinlilere karşı savaşmaları ile olmuştur. Birçok Türk boyunun desteğini alan Abbasiler Çinlileri ağır bir yenilgiye uğratmıştır. Türklerin savaşta yanlarında yer almalarından dolayı Türkleri çeşitli memurluklara getiren Abbasiler bu sayede Türk milletini İslamiyet’e ısındırmış ve Türklerin İslamiyet’i kabul etme süreçlerini hızlandırmışlardır.
751 yıllarında Türklerin Abbasilere desteğiyle gerçekleşen ve Çinliler ile Abbasiler arasında yapılan Talas Savaşı dünya tarihi açısından da büyük öneme sahiptir. Talas savaşı sonrasında Çinliler tarafından bulunan teknolojiler arasında yer alan kağıt ve matbaa tüm dünya devletlerine yayılmıştır. Bu sayede hızlı bir şekilde bilgilenme dönemi başlamıştır. Türklerin İslamiyeti kabul etme sebepleri nelerdir diye merak ediyorsanız gelin tüm sebepleri maddeler halinde ele alalım.
Türklerin İslamiyeti Benimseme Nedenleri
• Gök tanrı inancında tek tanrı anlayışı mensuptu. Dünyayı yaratan, insanları çoğaltan ve yok eden Gök tanrı olarak kabul ediliyordu. İslamiyet’te de tek tanrı inancının hakim olması Türkler tarafından İslamiyet’in kolay bir şekilde benimsenmesini sağlamıştır.
• Türkler tüm dünyaya hakim olmak istiyordu. Bu hakimiyet isteği tarih kitaplarında cihan hakimiyeti olarak ele alınmaktadır. İslam dinine mensup kişiler arasında ise tüm dünyaya İslamiyeti yayma anlayışı vardı. Bu anlayış tarih kitaplarında cihat anlayışı olarak yer almaktadır. Her iki kavram da dünyayı fethetmeyi kapsadığından İslamiyet ile Türkler arasında kolay bir bağ oluşmasını ve Türkler büyük kitleler halinde İslam dinine geçiş yapmaya başladı.
• Hem Gök tanrı inancında hem de İslam dininde ahrete iman söz konusudur. Her iki dinden de cennet ve cehennem kavramları vardır. Bu tarz kavramları benzerlik göstermesi İslam dininin kabul edilmesini hızlandıran en önemli hususlardandır.
• Gök tanrı inancını benimseyen Türkler tanrı için kurban keserlerdi. İslam dininde de kurban kesme inancı olduğundan dinler arası diyalog kolaylaşmış ve İslam dinini akla yatkınlık derecesi artmıştır. Bu sayede Türklerin İslam dinini kabul etmesi kolaylaşmıştır.
• Gök tanrı inancında yer alan en önemli şey temizliktir. Sizlerinde bildiği gibi peygamber efendimiz bir söylediği söz vardır. Bu söz “Temizlik imandandır” sözüdür. Her iki dinde de temizlik önemli olduğundan dolayı ortak bir değer yakalanmıştır.
• Gök tanrı inancında da İslamiyet’te de ayrıcalıklı sınıf yer almamaktadır. Allah karşısında herkesin eşit olduğu kabul edilir. Ayrıca her iki dinde yer alan ahlak kuralları ciddi manada benzerlik göstermektedir.
• Abbasiler Emeviler gibi ırkçı bir politika izlemediğinden dolayı dine yatkınlığı olan her kişiye mütevazi davranmışlar ve insanların İslam dinine yakınlaşmasını sağlamışlardır. Bu anlayış tarzına hoş görü politikası denilmektedir.
Türklerin İslamiyeti kabul etme sebepleri genel anlamda bu şekildedir. Dönemin İslam devleti olan Abbasiler ile ticari ilişkilerin de olması İslam dininin daha iyi öğrenilmesini sağladığından, Türklerin İslamiyeti seçmeleri kolaylaşmıştır.
