Kültür şoku, dünya genelinde bölgesel göçlerin olanca hızıyla artmasından dolayı en fazla gözlemlenen psikolojik sorunlardan birisidir. Kültür şoku nedir diyecek olursanız belirli bir kültürde olan insanların farklı bir kültür ortamında yaşamak zorunda kalması nedeniyle çeşitli sıkıntılar, bunalımlar ve zorluklar çekmesi durumuna kültür şoku denildiğini söyleyebiliriz. Kültür şoku kısaca insanların herhangi bir yeni olay karşısında sergilemiş oldukları korku ve panik durumudur da denilebilir.
İnsanlar hiç tanımadıkları bir kültürler ortamda yer almaya başladıkları zaman duruma alışamaz ve ister istemez bu durumdan olumsuz bir şekilde etkilenirler. Kültürel farklılıklar aşırı derecede fazlaysa kültür şoku etkisi de aynı oranda fazladır. Kültürel şokun yaşamasındaki en büyük neden aslında insanların kendi kültürlerini terk etmek istememesidir ancak birçok insan yaşadıkları toplum içerisinde farklı kültürlerin kabul görmesinden dolayı eski kültürlerini terk etmek zorunda kalmaktadır. Bu da şüphesiz kültür şoku etkilerinin gözlemlenmesine neden olmaktadır.
Kültür şoku adı verilen psikolojik problem gözlem, endişe, kabullenme ve geri dönüş olmak üzere çeşitli evrelerden meydana gelmektedir. Gözlem evresinde kültür şoku başlar. Kişi etrafında olup bitenleri gözlemler. Bu evrede aslında uyum süreci de başlamaktadır. Kişi kültürel değişimin kendisine uygun olup olmadığını yapmış olduğu gözlemlerle belirlemeye çalışır. Tabii büyük farklılıklar oluştuğundan dolayı endişe evresine geçiş yapılır. Kişi bu evrede etrafta olup bitenleri büyük bir endişe içerisinde izler. Zaman içerisinde endişe yerini kabullenmeye bırakmaktadır.
Kabullenme gerçekleşecek olursa son evre gerçekleşmez çünkü kişi olup bitenleri kabullenmiştir ancak kültürel değişimde kabullenme gerçekleşmezse geri dönüş çevresine geçilir. Geri dönüş evresinde kişi kültürel farkı kabullenemediğinden dolayı kendi kültürünün hüküm sürdüğü bölgelere tekrardan göç etmek zorunda kalır. Günümüzde özellikle mecburiyet dışında kültürel değişime uğrayan kişilerin bir süre sonra geri dönüş yaptıkları bilinmektedir.
Kültür şoku makalemizin başında da belirttiğimiz gibi özellikle dünya genelinde yapılan zorunlu göçler nedeniyle artış göstermiştir. Kültür şoku örnekleri üzerinde durmamız gerekirse Suriye’de meydana gelen iç savaştan dolayı ülkemize gelen Suriyeli vatandaşları göstermemiz mümkündür. Savaş nedeniyle Suriye topraklarını terk ederek Türkiye’ye gelen Suriyeli mülteciler kültür şoku yaşamaktadırlar. Ülkemizin kültürel yapısı ile Suriye kültür yapısı uyum göstermediğinden dolayı insanlar kültür şoku yaşayarak ciddi bir endişe içerisine girmektedir. Her iki ülkede yaşam süren insanlar Müslüman olduğundan dolayı bu kültür şoku kısa süre içerisinde atlatılabilmektedir ancak kültür şokunu atlatamayan kişilerin hayatlarını hiçe sayarak Avrupa topraklarına göç etmek için mücadele girişiminde bulundukları da biliniyor.
