İçerik Listesi
Oryantiring sporu, doğayla iç içe olan spor dallarından birisidir. Genel olarak kişinin doğada hayatta kalma becerilerine odaklanmış bir spor dalıdır. Doğa sporları arasında yer alan oryantiring, genel olarak yön bulma yöntemleri aktif bir şekilde kullanılarak kişinin istenilen hedefe ulaşmasına dayalı bir spordur. İlk olarak izcilik bünyesinde yer almış daha sonra başlı başına bir spor haline gelmiştir.
Oryantiring sporunda kişinin sadece yön bulma becerileri ön plana çıkmamaktadır. Yön tayini yapabilmek için ayrıca pusula ve harita gibi yön bulma araçları da kullanılır. Bu da bu sporda başarılı olabilmek için ayrıca pusula ve harita konusunda da özel meziyetlere sahip olunmasını gerektirmektedir.
Oryantiring sporu ülkemizde ilk olarak askeri alanda kendisini göstermiştir. Bu spor dalının tarihçesine baktığımızda 1800’lü yıllarda ortaya çıktığını, 1970 yılına gelindiğindeyse ülkemizde askeri alanda kendini gösterdiğini görüyoruz. Kısa süre içerisinde bu spor dalına olan ilginin artmasıyla birlikte 2000’li yıllarda sivil kulüplerde de oryantiring sporu yapılmaya başlanmıştır.
Oryantiring spor dalının özellikle askeriyeyle ilişkilendirilmesinin en büyük nedeni, bu sporu yapan kişinin özel yetenekler kazanmasını sağlamasıdır. Bu sporu yapan kililer analitik zeka, özgüven ve uzaysal algılama konusunda yeteneklerini ciddi anlamda geliştirmektedir.
Oryantiring Sporu Ne Demek?
Oryantiring sporu bir yön bulma sanatıdır. Zaman bu spor dalında önemli bir kavramdır. Bu spor dalında düzenlenen yarışlarda yarışmacılar pusula, harita ve özel yön bulma yeteneklerini ön plana çıkararak önceden belirlenmiş olan kontrol noktalarını ulaşmaya çalışırlar. En kısa süre içerisinde doğru yön tayini yaparak kontrol noktalarına ulaşan yarışmacı da yarışmayı kazanan kişi olmaktadır.
Oryantiring sporu büyük ilgi gören spor dallarından birisi olduğu için bu spor dalını geliştirmek adına federasyon da kurulmuştur. Yarışmalar genellikle karmaşık yapısının olmasından dolayı ormanlık alanlarda gerçekleştirilir. Yarışmacı olmak için bir yaş sınırlaması bulunmamaktadır.
Bu sporu ilginç kılan şeylerin başında herhangi bir lidere bağlı kalmadan hareket edilmesi baş sırada yer alır. Parkurda herhangi bir işaretleme yoktur. Kişi yön tayinine dayalı sezgilerini ön plana çıkararak kendi mücadelesini kendisi verir. Bu özelliğinden dolayı oryantiring sporu çoğu kişi tarafından survivor yarışmasına benzetilir.
Oryantiring Kaç Kişiyle Nasıl Oynanır?
Oryantiring sporu, genel olarak yarışmacının verilen harita üzerinde yer alan hedef noktalarına en kısa süre içerisinde ulaşması şeklinde oynanır. Verilen harita üstünde kontrol noktaları hakkında bilgiler bulunur. Harita üstünden yola çıkan yarışmacılar kontrol noktalarına ulaştıkları zaman onları turuncu ya da beyaz bayraklar karşılar. İlgili bayrakların yanında zımbalar yer alır. Yarışmacı ilgili kontrol noktasına ulaştığını kanıtlamak için bu zımbaları yarışma fişlerine basar ve bir sonraki kontrol noktasına ilerler.
Yarışmacıların bu konuda kendisini kanıtlamış olan yarışmacıları izlememesi için yarışmacılar belirli zaman aralıklarına göre yarışma alanına salınır. Kişi hangi yolu takip edeceğini kendini belirler. Amaç en kısa süre içerisinde ilgili kontrol noktalarına ulaşmaktır. Belirli bir yol kavramı olmadığı için kişinin yapması gereken tek şey kesinlikle sezgileriyle hareket etmek olmalıdır.
Yarışmada haksızlıkların oluşmaması için yarışmacıların birbirlerini izlemeleri kesinlikle yasaktır. Parkur esnasında karşılaşılsa bile yarışmacılar kesinlikle birbirlerini izleyemez. Oryantiring sporu normalde 1 yarışmacıyla oynansa da son zamanlarda bu spora renk katmak isteyen bazı kulüplerin takımlar halinde yarışmalar düzenlendikleri de bilinmektedir. Bu spor dalını yeni duyduysanız ayrıca az bilinen spor dalları sayfasındaki sporları da inceleyin.
Oryantiring Sporunu Yapmak İçin Gerekli Malzemeler
Her spor dalının kendisine has malzemeleri bulunmamaktadır. Oryantiring sporunda başarıya ulaşabilmek için kesinlikle sporcuların en kaliteli malzemeleri kullanması gerekmektedir. Bu spor dalıyla uğraşmayı düşünüyorsanız sahip olmanız gereken malzemeler sırasıyla şu şekildedir.
- Pusula: oryantiring sporunun vazgeçilmez malzemeleri arasında yer alır. Harita üstünden yön tayinini yapmak kolay olsun diye bu spor dalında kullanılan pusulaların tabanı şeffaftır. Sezgilerine güvenen yarışmacılar pusula kullanmayabilir. Yani pusulanın kullanılması bir zorunluluk değildir. Kullanımının kolay olmasından dolayı parmak pusulası da kullanılır. Bu pusula parmağa yüzük şeklinde geçirilerek kullanılmaktadır.
- Ayakkabı: genelde ormanlık alanda yapılan bir spor dalı olmasından dolayı zemini iyi tutan ayakkabılar gerekmektedir. Bu sporu profesyonel anlamda yapan kişiler için geliştirilmiş olan çivili spor ayakkabıları bulunmaktadır.
- Harita: oryantiring haritaları kısmen normal haritalardan farklıdır. Bu haritalarda ekstra gösterimler yer alır. Yarışma bölgesinde yer alan akarsular, evler, su kanalları, elektrik telleri, bazı bitki örtüleri harita üstünde gösterilir. Bu haritalar yarışma öncesinde yarışmacılara verilir ve genelde 1:5000 şeklinde ölçeklendirilerek çizilmektedir.
- Elektronik okuyucular SI: yarışmacıların belirlenen kontrol noktalarına ulaştıklarını kanıtlamak için elektronik okuyucular kullanılır. Sporcular kendilerine verilen okuyucuları kontrol noktalarına ulaştıkları zaman okutarak bir sonraki kontrol noktasına ilerlerler.
- Spor giysileri: yarışmalar genellikle ormanlık alanlarda yapıldığı için uzun kollu tişörtler ve uzun pantolonlar kullanılır. Bu spor elbiselerinde kullanılan kumaşların kısa süre içerisinde kuruyan özellikte olması gerekmektedir. Yarışmacı yarışma esnasında su kanallarına girebileceğinden dolayı eşyalarının kısa süre içerisinde kuruyabilmesi gerekmektedir.
Oryantiring Sporunun Tarihçesi
Oryantiring sporu İsveç’te ortaya çıkmıştır. Bu spor dalında ilk yarışma 1897 yılında gerçekleştirilmiştir. İlgili dönemde bu spor dalı resmileşmediği için herhangi bir federasyona bağlılık yoktur. Yapılan ilk resmi nitelikteki yarışmanın 1918 yılında İsveç Stokholm’de Albay Ernst Killander aracılığıyla gerçekleştirilmiştir.
Düzenlenen resmi yarışmalar sonrasında büyük ilgi gören oryantiring sporu, kısa süre içerisinde diğer dünya ülkelerinde de oynanmaya başladı. Federasyonların kurulmasıyla birlikte belirli kuralları olan bir spor dalı haline gelen oryantiring, yıldızı her geçen gün parlayan spor dallarından birisidir.
Türkiye’de oryantiring sporu daha sonraki yıllarda kendisini göstermeye başladı. İlk olarak 1970 yılında askeri eğitimlerde, izciler arasında, polis eğitimlerinde ve üniversitelerde kurulan bazı kulüplerde oynandı.
2002 senesine gelindiğinde gençlik ve spor genel müdürlüğü dağcılık federasyonuna bağlı oryantiring asbaşkanlığı kurularak bu spor dalının daha profesyonel hale gelmesi ülkemizde sağlandı. Kurulan asbaşkanlık, 2004 senesinde izcilik federasyonuna bağlanarak burada hizmet verilmeye devam edildi.
Spor dalının büyük ilgi görmesiyle birlikte 2006 senesinde oryantiring federasyonu kurulması kararı alındı. Tarih 28 Mart 2006’yı gösterdiğinde izcilik federasyonundan oryantiring ayrıldı ve 19 Haziran 2006 tarihinde oryantiring federasyonu kuruldu. Bu federasyon 2007 senesinde özerk federasyon olarak faaliyet göstermeye başladı.