Gelgit enerjisi ile birçok ülke elektrikten ciddi anlamda kazanç sağladığından dolayı gelgit olayı nedir konusu merak ediliyor. Öncelikle ülkemizin okyanuslara kıyısı olmasından dolayı gelgit enerjisinden ülkesel bazda yararlanmamızın mümkün olmadığını belirtmek istiyoruz. Sizlere aktaracağımız gelgit olayı nasıl oluşur hakkındaki bilgiler sayesinde durumun neden böyle olduğunu anlayacağınıza eminiz.
Gelgit olayı yukarıda da belirttiğimiz gibi okyanus sularında meydana gelmektedir. Ay ile dünya arasında çekim farkının oluşmasında dolayı su seviyesinde yükselmeler ve alçalmalar meydana gelmektedir. Göz ile gözlemlenen bilen bu doğa olayına da gelgit olayı ya da medcezir adı verilmektedir. Okyanus sularının yükselmesi durumuna med ya da gel, aynı suların alçalması durumuna ise cezir ya da git adı verilmektedir. Aynı gün içerisinde hem yükselme hem de alçalma meydana geldiğinden dolayı da bu olaya gelgit ve medcezir isimleri ile anılmaktadır. Yapılan araştırmalar sonucunda ayın dünyaya yakın olmasından dolayı bir çekim gücü meydana geldiği ve oluşan bu çekim gücünün de gelgit olayını medyada getirdiği tespit edilmiştir. İlk etapta araştırma yapılırken ilgili çekim gücünün güneşten kaynaklandığı üzerinde durulmuş olunsa da zaman içerisinde bu çekim gücünün oluşmasına ayın neden olduğu tespit edilmiştir.
Okyanus sularında meydana gelen gelgit olayı gün içerisinde iki defa gerçekleşmektedir ve sürecin tamamlanması yaklaşık olarak 2 saat 50 dakika dolaylarındadır. Bu olay gerçekleşirken sularda meydana gelen alçalma ve yükselme farkından dolayı meydana gelen seviye farkına gelgit genliği adı verilmektedir. Gelgit genliğine ayrıca kıyı şeridinin derinliği de etki etmektedir. Bazı okyanuslarında 50 santimetre civarında bir genlik oluşurken, bazı iç denizlerde 20 metreye kadar devasal bir genliğin meydana geldiği de gözlemlenmiştir.
Gelgit gün içerisinde 2 defa meydana geldiğinden dolayı sürekli olarak gelgit gözlemlenen denizlerde ve okyanuslarda kıyı kesimde çöp birikintilerine asla rastlanmaz. Durumun böyle olmasının temel sebebi seviye farkı oluşurken kıyı kesimde yer alan çöplerin denizin derinliklerine doğru çekilmesidir. Gelgit kimi bölgelerde sert bir şekilde olduğundan dolayı çeşitli kıyı şekilleri meydana gelmektedir. Bu kıyı şekillerinden birisi olan haliç gelgit nedeniyle ortaya çıkan bir kıyı şeklidir. Ülkemizde de haliç adlı kıyı şekli yer alsa da bu yer şeklinin oluşmasına gelgitler neden olmamıştır. Ülkemizdeki haliç ria tipi bir kıyı şeklidir.
Dünyanın kimi bölgelerinde gelgit ciddi bir kinetik enerji oluşturduğundan dolayı kıyı kesimlere ve denizlerin iç kısımlarına kurulan türbinler aracılığıyla elektrik üretilmektedir. Ülkemizde akıntıların yetersiz olmasından dolayı bu deniz hareketlerinden faydalanarak elektrik üretilmesi pek mümkün değildir. Gelgit olayının sadece enerji açısından pozitif etkisi bulunmamaktadır. Gelgit olayı meydana geldiği zamanlar çok güzel bir manzara meydana geldiğinden dolayı gelgitin bariz bir şekilde gözlemlendiği yerlerin ciddi bir turizm potansiyeli olduğu da biliniyor.
